Η ΚΙΘΑΡΑ
Τιμητική ανάρτηση σε έναν εξαιρετικό ιστότοπο: ΠΕΡΙ ΙΣΤΟΡΙΑΣ του αναπλ. Καθηγητή στο Πανεπιστήμιο Κύπρου Δρος Πέτρου Παπαπολυβίου, στις 26 Αυγούστου 2015: "Επιστρέφοντας στο κατεχόμενο πατρικό σπίτι" Τώρα που πέρασαν οι ημέρες των επετείων της τουρκικής εισβολής, εορταστικές για τους εισβολείς και ημέρες θλίψης για μας, ειδικά για τους πρόσφυγες και για όσους σημαδεύτηκαν οι ζωές και οι οικογένειές τους από το 1974, αντιγράφω ένα διήγημα του Νίκου Νικολάου – Χατζημιχαήλ από την περσινή (2014) συλλογή διηγημάτων του, «20 Διηγήματα». Ο Νίκος Νικολάου – Χατζημιχαήλ (Κύπρος, 1948), από τις πιο σημαντικές λογοτεχνικές φωνές της σύγχρονης Κύπρου, με τη σεμνότητα και τη διακριτικότητα που χαρακτηρίζει έναν ολοκληρωμένο πνευματικό άνθρωπο, μας έχει δώσει την τελευταία τριετία τρία σημαντικά βιβλία: την ποιητική συλλογή «Διθαλάσσου. Ποιήματα» ( Λευκωσία: Κάρβας, 2012), τον «Πικρόλιθο. Σημειώσεις σχεδίας» (Λευκωσία: Κάρβας, 2014) και τα «20 Διηγήματα» (Λευκωσία: Κάρβας, 2014). Και τα τρία κυκλοφορούν σε εξαιρετικά φροντισμένες εκδόσεις, που ξεχωρίζουν στο κυπριακό εκδοτικό τοπίο, σε τυπογραφική επιμέλεια του ίδιου του συγγραφέα: ένα προϊόν της ευαισθησίας του, της αγάπης του στο βιβλίο, της φροντίδας του για την κάθε λέξη και την κάθε σελίδα, και της μακράς μαθητείας του σε σημαντικούς πνευματικούς ανθρώπους και της φιλίας του με αυτούς. Στα «20 διηγήματα» ο Νίκος Νικολάου – Χατζημιχαήλ γράφει για την Αμμόχωστο της νεότητάς του, την Κύπρο όπως την σημάδεψε η τομή (με την κυριολεκτική σημασία της μαχαιριάς) του 1974 και ιστορίες από τα παιδικά του χρόνια στο «Λεοντάρι» και στα «Βασιλικά», τα δίδυμα χωριά της Καρπασίας Λεονάρισσο – Βασίλι. Επέλεξα για το «Περί ιστορίας» το διήγημα «Η κιθάρα», μια ιστορία που ταιριάζει σε χιλιάδες άλλες ανάλογες ιστορίες προσφύγων που άφησαν στις πατρικές τους εστίες και τη γη τους, τον Ιούλιο και τον Αύγουστο του 1974, δεκάδες αγαπημένα τους αντικείμενα, μαζί με τα παιδικά και τα νεανικά τους όνειρα και τις αναμνήσεις που θα τους συνοδεύουν πάντα. Η πρώτη επίσκεψη -και όχι, δυστυχώς, επιστροφή – ύστερα από την τουρκική εισβολή, του ήρωα του διηγήματος στο δωμάτιο του πατέρα, στο πατρικό του σπίτι, τον φέρνει αντιμέτωπο με την αγαπημένη κιθάρα του πατέρα του, αλλά και την πραγματικότητα, όπως την διαμόρφωσε η ξένη κατοχή τεσσάρων δεκαετιών και το αντίστοιχο «δικαίωμα» του παράνομου «χρήστη», δηλαδή του κλέφτη. Και αν για το αγαπημένο προσωπικό αντικείμενο – κιθάρα, η «χρήση» εξακολουθεί να είναι ίδια, από τον νόμιμο κάτοχο και τον «σημερινό χρήστη», καταπώς λέει και η σύγχρονη πολιτική ορολογία της περίπλοκης «λύσης» που σχεδιάζεται στο Κυπριακό, η αποκάλυψη της εντελώς απροσδόκητης χρήσης της ελληνικής σημαίας, ενός συλλογικού συμβόλου, δίνει μια άλλη διάσταση στην αφήγηση, υπονομεύοντας την κυριαρχία της συγκίνησης. Παράλληλα, στο διήγημα διαγράφονται, κυρίως μέσα από τη παγερή σιωπή του ταξιδιού της επιστροφής της επιλογικής παραγράφου, τα έντονα βιώματα και τα συναισθήματα του «επισκέπτη», τόσο δύσκολο να συνειδητοποιηθούν στην έκτασή τους από έναν τρίτο.
Διαβάστε το διήγημα στους πιο κάτω συνδέσμους:
▼
ΠΕΡΙ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ...εδώ: ΠΕΡΙ ΙΣΤΟΡΙΑΣ
και εδώ:
ΤΟ ΙΣΤΟΛΟΓΙΟ ΜΟΥ: ΚΑΡΒΑΣ
