ΑΝΟΙΞΗ

ΑΝΟΙΞΗ ΑΚΟΜΑ!

ΗΛΙΟΒΑΣΙΛΕΜΑ

ΑΣΗΜΙ ΚΑΙ ΧΡΥΣΟΣ

ΗΛΙΟΒΑΣΙΛΕΜΑ

Η ΑΝΟΙΞΗ

ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΠΟΙΗΣΗΣ [ 21η Μαρτίου ]

21η Μαρτίου 2016
ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΠΟΙΗΣΗΣ 

Ποιήματα αφιερωμένα με αγάπη στην Αμμόχωστο
την πόλη μου που μου έδωσε το Φως,

από την ποιητική μου συλλογή

 "Διθαλάσσου"

Τὰ Ἄλογα

Πὲς γυρισμός...

Καὶ δύο ἄλογα

Θ᾿ ἀνασηκώσουν τὸ κεφάλι

Καθὼς στὸ πεποικιλμένο τους ἅρμα

Γιὰ τὴν τελευταία του κατοικία

Ὁ Ἄρχοντας ταξιδεύει.

Καὶ στὴν ἀναγκαία τελετουργικὴ στάση

Μπροστὰ στὸν ὑψωμένο ζυγό, σπαραχτικὰ

Θὰ χλιμιντρίσουν γιὰ τελευταία φορὰ

Θὰ χτυπήσουν τὸ πόδι στὸν δρόμο δυνατὰ

Θὰ σκεπάσουν τὴν οἰμωγὴ τοῦ πλήθους

Καὶ θὰ προχωρήσουν.

Κι ὀργισμένα, μὲ τὰ μάτια ἀνοιχτὰ

Στὸ σκοτάδι πνιγμένα, γονατισμένα

Οὔτ᾿ ἕνα βῆμα νὰ κάνουν δὲν θὰ μπορέσουν

Καὶ τὸ χῶμα θὰ τὰ σκεπάσει.

Ποτὲ κανεὶς δὲν ξέφυγε ἀπ᾿ τὴ μοῖρα του

Οὔτε ἡ πόλη

Οὔτε ὁ Ἄρχοντας

Οὔτε καὶ τ᾿ ἄλογα.

Ἐδῶ θὰ μείνουν

Δίπλα στὴ θάλασσα

Δίπλα στὴν πόλη τους

Μὲ τὸ κεφάλι μπροστὰ ἐναγωνίως τανώντας

Τὰ γονατισμένα πόδια πασχίζοντας νὰ ὀρθώσουν

Ἕτοιμα γιὰ ἀναχώρηση

Ὣς ὀφείλουν νὰ εἶναι.

Ἀναγέννηση

Πὲς πορτοκάλι...

Καὶ τὸ δελφίνι θὰ τιναχτεῖ ψηλὰ

Μέσ᾿ ἀπὸ τὰ γαλανὰ νερὰ τῆς λίμνης

Θ᾿ ἀναστατώσει τὸν παπαγάλο τοῦ κήπου

Θὰ ξεσηκώσει τὰ σπουργίτια στοὺς εὐκαλύπτους

Θὰ ξαφνιάσει τοῦ γυμνασίου τοὺς μικροὺς μαθητὲς

Θὰ τὴ σηκώσει ἐπάνω στ᾿ ἀνοικτὰ φτερὰ τῆς μνήμης

Καὶ θὰ πετάξει γιὰ νὰ τὴ φέρει στοῦ νοῦ τὴν πύλη

Μὲ ὁλόχρυσες κορδέλες ν᾿ ἀνεμίζουν

Μὲ τὸ φόρεμά της τὸ θαλασσὶ

Μὲ τὸ μυρωμένο μαγιάτικο στεφάνι της

Μ᾿ ἕνα πορτοκάλι στὸ ἕνα χέρι

Μ᾿ ἕνα καράβι στὸ ἄλλο

Ὅπως τὴν ἄφησες

Ἀπαράλλαχτη.

Ἤ, ἀρκεῖ νὰ πεῖς τ᾿ ὄνομά της

Καὶ νὰ θαυμάσεις μὲ πόση χάρη

Μέσ᾿ ἀπὸ τὴν ἄμμο ποὺ εἶναι χωσμένη

Ἡ πόλη θὰ ξεπροβάλει ξανανιωμένη

Στῆς χαλκοφόρου τὸ στερέωμα

Νὰ ξαναλάμψει.

Ἄνθος Ἁλός

Πὲς θάλασσα...

Καὶ ἡ Καμήλα

Θ᾿ ἀνασηκώσει τὴν καμπούρα της

Θὰ ξεσηκώσει κύματα

Θὰ ξυπνήσει τὰ μισοκοιμισμένα θαλασσοπούλια

Θὰ φυσήξει τὴ γλυκόπικρη αὔρα τῆς μνήμης

Νὰ σοῦ χαϊδέψει τὸ πρόσωπο

Νὰ σὲ ποτίσει θαλασσόμελο.

Ὁλόχρυσοι κόκκοι ἄμμου

Μαζὶ μὲ τὸν ἱδρῶτα σου

Θὰ κυλοῦν ἐπάνω στὸ σῶμα

Καθὼς θὰ δοκιμάζει τὶς ἀντοχές σου.

Ἡ θάλασσα θὰ βλέπει πρὸς τὴν πόλη

Καὶ ἡ πόλη πρὸς τὴ θάλασσα

Ξαγρυπνώντας.                                                                                                                                                                                                               

Σ Η Μ Ε Ι Ω Σ Ε Ι Σ 

Τὰ Ἄλογα

Ἀναφορὰ στοὺς τάφους τῆς Σαλαμῖνας τῆς Κύπρουὅπου οἱ μεγαλοπρεπεῖς νεκρώσιμες τελετὲς περιλάμβαναν καὶ θυσία ἀλόγων. Παρατηρήθηκεἀκόμα καὶ ταφὴ ζωντανῶν ἀλόγων, ὅπως μαρτυρεῖ ὁσκελετὸς ἑνὸς ἀλόγου σὲ ἀγωνιώδη στάση, μὲ τὸν λαιμὸ τεντωμένο καὶ γονατιστὰ τὰ δύο μπροστινά του πόδια ἐνῶ προσπαθεῖ νὰ ἀπελευθερωθεῖ. Κοντὰστὴ Σαλαμῖνα τῆς Κύπρου, στὴν Ἔγκωμη, βρέθηκεἕνα ἀγγεῖο ποὺ ὀνομάστηκε ʺκρατῆρας τοῦ Διόςʺ,ἐπάνω στὸ ὁποῖο εἰκονίζεται μιὰ ἐπίσημη ἀνδρικὴμορφὴ ποὺ φορεῖ ἱερατικὸ χιτῶνα καὶ κρατεῖ ζυγό. Ἡμορφὴ στέκεται μπροστὰ σὲ ἅρμα καὶ πιστεύεται ὅτι εἶναι ὁ Ζεὺς ποὺ κρατᾶ τὴ ʺζυγαριὰ τῆς Μοίραςʺ, ἐδῶμὲ τὴν ἔννοια τοῦ πεπρωμένου ποὺ κανεὶς δὲν μπορεῖ ν᾿ ἀποφύγει.

Σκελετοὶ ἀλόγων, που βρέθηκαν στη Σαλαμίνα, Ἀρχαιολογικὸ Μουσεῖο, Λευκωσία

Ἀναγέννηση

Ὁ Δρ Κυριάκος Χατζηιωάννου, γυμνασιάρχης στὸ Ἑλληνικὸ Γυμνάσιο Ἀμμοχώστου, ὁλοκλήρωσε μιὰ διάλεξή του, στὶς 3 Νοεμβρίου 1982, μὲ τὰ λόγια αὐτά: «Τώρα βλέπουμε τὴν πόλη μας στὰ ὄνειρά μας καὶ μὲπόνο ἀναρωτιόμαστε: Ἦταν ἄραγε ἕνα φωτεινὸ μετέωρο ποὺ ἔσβησε γιὰ πάντα ἀπὸ τὸ οὐράνιο στερέωμα τῆς Κύπρου, ἢ θὰ ξαναλάμψη καὶ πάλι, ὅπως πρίν;»

Ἐπίκεντρο τῶν ἐκδηλώσεων τῆς γιορτῆς τοῦπορτοκαλιοῦ καὶ τῶν ἀνθεστηρίων -τῶν δύο μεγάλων ἑορτῶν τῆς Ἀμμοχώστου- ἦταν τὸ ἙλληνικὸΓυμνάσιο μὲ τὸ στάδιο καὶ τὰ ἀρχαιοπρεπῆπροπύλαιά του, τὸ Λύκειο Ἑλληνίδων -ἕνα ἄλλο στολίδι τῆς μικρῆς μαγικῆς πόλης- καὶ ἀνάμεσά τουςὁ μικρὸς Δημοτικὸς Κῆπος, μὲ τὸν παπαγάλο του, τὴν τεχνητὴ λιμνούλα καὶ τὸ μεταλλικὸ δελφίνι, ποὺ μιὰ φορὰ τὸν χρόνο ἀποκτοῦσε σῶμα ἀπὸ πορτοκάλια.

Ἄνθος Ἁλός

ἄνθος ἁλός, ὁ ἀφρὸς τοῦ κύματος.

Καμήλα, βράχος μέσα στὴ θάλασσα, ὀκτακόσια περίπου μέτρα ἀπὸ τὴν ἀκτή, ποὺ κατὰ τὴ διάρκεια τοῦ Β’ Παγκοσμίου Πολέμου βομβαρδίστηκε ἀπὸ τοὺς Γερμανούς, γιατὶ τὸν ἐξέλαβαν γιὰ ὑποβρύχιο. Οἱ νέοι συναγωνίζονταν στὴν κολύμβηση, μὲ σημεῖο ἀναφορᾶς τὸν βράχο αὐτό, στοὺς κολυμβητικοὺς ἀγῶνες τοῦ Ναυτικοῦ Ὁμίλου Ἀμμοχώστου, ἀλλὰ καὶ σὲ ἄλλες μέρες καὶ ὧρες, κυρίως ὅμως κατὰ τὸ καλοκαίρι, ποὺ ἡ πόλη ἔσφυζε ἀπὸ ζωή.

ΔΙΘΑΛΑΣΣΟΥ

▼

 ΤΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ

και το

ΤΟ ΙΣΤΟΛΟΓΙΟ

ΟΔΥΣΣΕΑΣ ΕΛΥΤΗΣ

ΟΔΥΣΣΕΑΣ ΕΛΥΤΗΣ 

H Λάρνακα είχε τιμήσει κάποτε [ 6 Αυγούστου 1980 ] τον Ποιητή σε μια σεμνή τελετή στην οποία ήμουν κι εγώ προσκεκλημένος παρόλο που δεν ήμουν λογοτέχνης. Μαζί του ήταν και ο Νίκος Καρύδης, ο σπουδαίος ποιητής και συνιδρυτής - μαζί με τον Πατσιφά και τον Πλωρίτη - του Ίκαρου, του εκδοτικού οίκου που χάρισε στην Ελλάδα δύο Νόμπελ! Ο βρακάς στις φωτογραφίες είναι ο λαϊκός μας ποιητής Παύλος Λιασίδης και δίπλα του η γυναίκα του. Από τους εικονιζόμενους ανθρώπους των γραμμάτων κι εμένα λίγοι επιζούμε ακόμα! Σε λίγο θα φύγουμε κι εμείς! Οι πραγματικοί ποιητές όμως, θα λάμπουν μέσα στους αιώνες!

Louis Perentos, Alexandra Galanou, Phivos Stavrides Foundation - Larnaka Archives, Εκδόσεις Ίκαρος - Ikaros Publishing, Κώστας Κατσώνης, Stefanos Zimboulakis, Odysseas Elytis,

Έχω την τιμή να έχω στη βιβλιοθήκη μου μια αυθεντική υπογραφή του Ελύτη, στην πρώτη, χειρόγραφη και περιορισμένη έκδοση του βιβλίου του "ΜΟΝΟΓΡΑΜΜΑ", που είχε κάνει στην Αμμόχωστο ο Ευάγγελος Λουίζος από τις εκδόσεις του LES EDITIONS L' OISEAU. Ο Θεοδόσης Νικολάου μου έλεγε ότι τον τίτλο Μονόγραμμα, ο Ελύτης΄, τον έδωσε επηρεασμένος από τη λέξη μονόδρομος. Η οδός Ηρακλέους, στην Αμμόχωστο, όπου φιλοξενείτο από τον Λουίζο, όπως και πολλοί άλλοι δρόμοι εκεί τριγύρω ήταν μονόδρομοι και υπήρχαν πολλές χαρακτηριστικές πινακίδες που το δήλωναν!

ΙΔΡΥΜΑ ΦΟΙΒΟΥ ΣΤΑΥΡΙΔΗ

ΙΔΡΥΜΑ ΦΟΙΒΟΥ ΣΤΑΥΡΙΔΗ - ΑΡΧΕΙΑ ΛΑΡΝΑΚΑΣ

Αγαπητέ μου Φοίβο,

Μόλις γύρισα από τη Λάρνακα. Όσο πλησίαζα στη Λευκωσία τόσο δυνάμωνε και η βροχή. Μου αρέσει να ταξιδεύω μέσα στη βροχή. Σε πληροφορώ ότι όλα πήγαν καλά! Μα τι λέω, αφού το ξέρεις ήδη, είσαι μαζί με τον Θεοδόση και σχολιάζετε την εκδήλωση. Συμφωνώ μαζί σου: καλύτερος Διευθυντής για το Ίδρυμα που ονειρεύτηκες δεν θα μπορούσε να υπάρξει. Μέσα σε τόσο λίγο χρόνο κατάφερε να τακτοποιήσει το ενενήντα τοις εκατόν του τεράστιου όγκου του σπάνιου και δυσεύρετου υλικού που μας άφησες. Ας είναι καλά και οι φίλοι σου που δούλεψαν με αγάπη. Σε τίμησε η πόλη σου απόψε, όπως σε τίμησε και σε άλλες εκδηλώσεις που έγιναν, απόψε όμως που ήταν τα επίσημα εγκαίνια του Ιδρύματος υπήρχε παντού μια διάχυτη συγκίνηση. Τι κρίμα. Αν σου χάριζε ο Ύψιστος δύο χρόνια ζωής ακόμα, θα χαιρόσουν που θα έβλεπες πόσο όμορφα έχουν τακτοποιηθεί τα τριάντα χιλιάδες τεκμήρια που χάρισες στον τόπο σου! Έργο ζωής! Τα μάζεψες με αγάπη ένα προς ένα. Τριάντα χιλιάδες ψηφίδες στην τοιχογραφία της ιστορίας, όχι μόνο της πόλης σου μα και της πατρίδας σου. Όλα πήγαν καλά. Μόνο που δεν ήρθε ο Υπουργός. Ας είναι καλά ο Παύλος που διάβασε την ομιλία του, μπορεί και να την έγραψε κιόλας, ποιος ξέρει. Ο άνθρωπος θα ήταν απησχολημένος. Καμιά καινούργια ιδέα θα επεξεργάζεται στο μυαλό του για το καλό της Παιδείας. Ή μπορεί να ήταν με κανέναν ξένο επίσημο επισκέπτη. Και την άλλη φορά που μας έφυγες, ο τότε Υπουργός – δεν θυμάμαι το όνομά του, ξέρω ότι θα γελάς, θα μου πεις, υπάρχει κανένας που το θυμάται; - είχε λάμψει δια της απουσίας του πάλι. Ναι, δεν σας ενδιαφέρει, συμφωνώ με τον Θεοδόση που λέει ότι «πάντα έτσι ήταν τα πράγματα. Οι άνθρωποι αυτοί δεν έχουν σχέση με τη δική μας εργασία». Ήταν εκεί μόνο αυτοί που έπρεπε. Αυτοί που σε αγάπησαν και εκτίμησαν το έργο σου: εκτός από την αγαπημένη σου οικογένεια ήταν και ο Γιώργος, ο Louis, ο Κώστας, οLefteris, ο Κυριάκος, ο Κωστής, ο Πατήρ Σωφρόνιος … και δεκάδες άλλοι φίλοι σου…

[Επίσημα εγκαίνια του "Ιδρύματος Φοίβου Σταυρίδη - Αρχεία Λάρνακας", 15 Μαρτίου 2016] 

ΛΟΓΟΣΥΛΛΕΚΤΗΣ