ΟΤΑΝ ΣΩΠΑΣΑΝ ΤΑ ΠΟΥΛΙΑ
"Το διάβασα χωρίς να πάρω ανάσα, υποκλίθηκα, για μία ακόμη φορά, στη λογοτεχνική ακτινοβολία του Νίκου Νικολάου- Χατζημιχαήλ -ακτινοβολία η οποία δημιουργεί στο μυαλό του αναγνώστη εικόνες- αλλά και στην πιστή απεικόνιση πραγματικών προσώπων και αληθινών περιστατικών. Εδώ πέρα, η γραφή έχει (και) φωνή".
Αγαπητέ ΑΝΔΡΕΑ ΚΟΥΝΙΟ, εγώ υποκλίνομαι στη δική σου πέννα. Το είπα κι άλλες φορές: αγάπησα το ποδόσφαιρο διαβάζοντας τα κείμενα που έγραφες τότε, στη δεκαετία του ΄80. Και όχι μόνο. Ακούραστος εδώ και δεκαετίες να εκφράζεις τον καλό λόγο σου για τη λογοτεχνική παραγωγή του τόπου. Σε ευχαριστώ από βάθους καρδίας και εύχομαι σήμερα στη γιορτή σου ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ, να έχεις πάντα ΥΓΕΙΑ και ΧΑΡΕΣ στη ζωή σου. Είσαι πολύτιμος και λυπούμαι που δεν βλέπω τα δικά σου κείμενα, συγκεντρωμένα σε βιβλία. Ελπίζω κάποτε να γίνει.
ΝΙΚΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ- ΧΑΤΖΗΜΙΧΑΗΛ
"Όταν σωπάσαν τα πουλιά", μυθιστόρημα
[Αλήθεια, 30 Νοεμβρίου 2024]
Γράφει ο ΑΝΔΡΕΑΣ ΚΟΥΝΙΟΣ
Εκείνη τη θλιβερή Παρασκευή έκλεισε το πρώτο κεφάλαιο των ευτυχισμένων χρόνων του Παπαϊωάννη Παπαθεοδούλου, του πολύευκτου Παπασπάθα και ξεκινούσε μια καινούργια ζωή αλλά πολυτάραχη, γεμάτη φουρτούνες, αντιπαραθέσεις και συγκρούσεις με συγγενείς, φίλους και συγχωριανούς, ακόμα και με την κεφαλή της Εκκλησίας την οποία υπηρετούσε». Δεν είναι απλώς ένα συναρπαστικό ιστορικό μυθιστόρημα. Είναι και μια βαθιά ανατομία επάνω στο σώμα της πατρίδας μας, είναι και μια γλυκόπικρη ξενάγηση σε θρησκευτικούς, κοινωνικούς, πολιτιστικούς, ακόμα και οικονομικούς σταθμούς που χάραξαν, άλλοτε αρνητικά και άλλοτε θετικά, την πορεία της Κύπρου, αρχίζοντας, βεβαίως, από την Αποικιοκρατία η οποία επέβαλλε, διά πυρός και σιδήρου, τις απόψεις της. Είναι, ωστόσο, και η Οδύσσεια μιας οικογένειας επικεφαλής της οποίας βρέθηκε ο φλογερός Παπαγιάννης, ένας ιερωμένος με φοβερή προσωπικότητα, ένα πλάσμα με φτερούγες αετού γύρω από τον οποίο στροβιλίζονται δεκάδες περιφερειακοί χαρακτήρες τους οποίους, όμως, η γλαφυρή και γάργαρη γραφή του συγγραφέα, μεταμορφώνει σε πρωταγωνιστές. «Όταν σώπασαν τα πουλιά». Το διάβασα χωρίς να πάρω ανάσα, υποκλίθηκα, για μία ακόμη φορά, στη λογοτεχνική ακτινοβολία του Νίκου Νικολάου- Χατζημιχαήλ -ακτινοβολία η οποία δημιουργεί στο μυαλό του αναγνώστη εικόνες- αλλά και στην πιστή απεικόνιση πραγματικών προσώπων και αληθινών περιστατικών. Εδώ πέρα, η γραφή έχει (και) φωνή. Τη φωνή της αγάπης, τη φωνή της ελευθερίας, τη φωνή της αξιοπρέπειας, τη φωνή του πάθους, τη φωνή της απώλειας, τη φωνή της δυστυχίας, τη φωνή της αμαρτίας, τη φωνή της συγγνώμης μα, πάνω απ' όλα, τη φωνή της Κύπρου: σαν λυγμικό κελάδημα.
Το βιβλίο είναι χωρισμένο σε πέντε μέρη, στο τέλος βρίσκουμε το Επιμύθιο και χάρτη της επαρχίας Αμμοχώστου, ο συγγραφέας δεν πλατειάζει, δεν περιττολογεί, ίσα-ίσα, σφύζει από ακρίβεια, σαφήνεια και πυκνότητα. Ο Παπαγιάννης, λοιπόν, που λέγεται και Παπασπάθας και που είναι παντρεμένος με τη Ρουμπίνη η οποία, όμως, πεθαίνει στη γέννα αφήνοντας του προηγουμένως, έναν αμύθητο θησαυρό που λέγεται Μαρία και που, εις πείσμα του κοινού αισθήματος, αποφασίζει να στηρίξει τον Άγγλο διοικητή της Αμμοχώστου με αποτέλεσμα να μπει στο στόχαστρο της θρησκευτικής ηγεσίας και που, αργότερα, υποκύπτοντας στις σειρήνες της σάρκας, θα βρεθεί, εκ δευτέρου στο ίδιο στόχαστρο, και που καθώς οι χρόνοι έρχονται και φεύγουν σαν Βυζαντινοί άνεμοι, φεύγουν και ένας ένας οι άνθρωποι-σύμβολα και που τα γεγονότα τρέχουν, κουρδίζουν ή ξεκουρδίζουν το ρολόι της ιστορίας και που ο Νίκος Νικολάου-Χατζημιχαήλ αποδεικνύεται και σε αυτό το, δύσκολο ομολογουμένως, είδος λογοτεχνίας, μαέστρος διευθύνοντας, ίσως, επιτρέψτε μου την αυθαιρεσία, μια χορωδία πουλιών που δεν πρόκειται ποτέ, μα ποτέ, να σωπάσουν γιατί ψέλνουν ύμνους της Αμμοχώστου, της Καρπασίας, του Παπαγιάννη, της Αρχοντούς, του Μιρτή, του Ταντή, του Ευαγγέλη, του Πήγασου! Της γενέθλιας γης που είναι ποτισμένη με ιδρώτα, αίμα και όνειρα, αλλά και της αλώβητης ψυχής η οποία πετάει λεύτερη ακόμα και μέσα στο κλουβί της. Εν κατακλείδι: λογοτεχνικό κομψοτέχνημα. Διαβάστε το οπωσδήποτε.
