ΧΡΟΝΟΓΡΑΦΗΜΑ
Νίκος Νικολάου-Χατζημιχαήλ
Εσείς, πώς θα πάτε στην Αθήνα;
Νίκος Νικολάου-Χατζημιχαήλ
Εσείς, πώς θα πάτε στην Αθήνα;
Όταν για πρώτη φορά διάβασα για μια αρχαία επιγραφή, που αναφερόταν στον Αρίστωνα, τον γιο του Νίκωνος του Καρπασεώτη, νικητή σε αγώνες στην Αθήνα, «κέλητι τελείω», δηλαδή με ενήλικο άλογο, ένιωσα πολύ περήφανος γι αυτόν τον συντοπίτη μου, τόσο για την νίκη του όσο και για το επώνυμό του, που προσομοίαζε στο δικό μου: τον έβλεπα σαν γιο μου. Τον θαύμασα γιατί αυτόματα μεταφέρθηκα στην εποχή του, στο βάθος των είκοσι, είκοσι δύο αιώνων και διερωτήθηκα πόσο εύκολο ή δύσκολο ήταν να ταξιδέψει ένας νέος από την Καρπασία στην Αθήνα με τα πλοία της εποχής εκείνης. Πότε είχε ξεκινήσει το ταξίδι του για τους αγώνες, πού έμενε στην Αθήνα, ποιός κάλυπτε τα έξοδά του, ποιός πλήρωσε και πόσα, και το κυριότερο, αν είχε πάρει και το άλογό του μαζί του, αν το αγόρασε ή το νοίκιασε εκεί στην Αθήνα.
Δύσκολο να απαντήσει κανένας σε τούτα τα ερωτήματα. Το μόνο σίγουρο είναι ότι θα είχε υποστεί τεράστια ταλαιπωρία για ένα τέτοιο ταξίδι από την Καρπασία στην Αθήνα. Δεν ήταν πάντα εύκολες οι συνθήκες. Το πιο πιθανό δρομολόγιο που θα είχε ακολουθήσει σκέφτομαι πως θα ήταν αυτό: από το λιμάνι της αρχαίας πόλη της Καρπασίας –τώρα υπάρχουν μόνο τα ερείπια της– θα είχαν κατευθυνθεί προς τα παράλια της βόρειας αντικρινής ακτής και απ’ εκεί ταξίδεμα με πανιά ή και με κουπιά όλο δυτικά μέχρι τον προορισμό τους, ανάμεσα από τα νησιά του Αιγαίου. Τα ταξίδια, βέβαια, αυτά κρατούσαν μέρες πολλές.
Ο Αρίστων δεν ήταν ο μόνος∙ υπάρχει κι άλλη τιμητική επιγραφή για έναν άλλο νέο –που δεν σώζεται το όνομά του– που νίκησε κι αυτός «κέλητι πωλικώ», δηλαδή με άλογο της κούρσας πουλάρι.
Εκτός από τους αθλητές υπήρχαν κι άλλοι που επισκέπτονταν την Αθήνα; Οι γνώσεις μου δεν μου επιτρέπουν να αναφερθώ διεξοδικά στο θέμα αυτό, υποθέτω όμως ότι θα υπήρχε μια συνεχής διακίνηση πολιτών μεταξύ της Κύπρου και του ελλαδικού χώρου, αρκετά σημαντική. Θα έλεγα ότι θα υπήρχε μια συνεχής εμπορική και πολιτιστική δραστηριότητα, που στα επόμενα χρόνια μάλλον θα ατονούσε, κατά διαστήματα, μέχρι τις μέρες μας, που αναζωογονήθηκε ξανά.
Τώρα τα ταξίδια μας δεν γίνονται με μικρά πλοιάρια. Τα πλοιάρια έγιναν τεράστια κρουαζιερόπλοια. Πριν λίγα χρόνια, απολαμβάναμε τριήμερα ταξίδια στην Αθήνα, μέσω Βηρυτού και Αλεξάνδρειας ή μέσω Ρόδου και Κρήτης, τώρα όμως ταξιδεύουμε με αεροπλάνα και φτάνουμε γρήγορα στον προορισμό μας μέσα σε μια ή μιάμιση ώρα με άνεση, το πολύ να πέσουμε σε κάποια κενά αέρος, που θα μας ταρακουνήσουν για λίγο.
Το διαδίκτυο έκανε ακόμα πιο εύκολο το ταξίδι μας. Μέσα σε λίγα λεπτά το οργανώνουμε –επιλέγουμε, ακόμα, και τη θέση μας στο αεροσκάφος. Επιθυμούμε δεξί παράθυρο; Προτιμούμε αριστερό; Διάδρομο; Ή μήπως θέση προνομιακή πίσω ακριβώς από το πιλοτήριο, για να έχουμε εξαιρετική υπηρεσία από τις πανέμορφες αεροσυνοδούς, που πηγαινοέρχονται για να μας προσφέρουν αρχικά μια καραμέλα και αργότερα το γεύμα ή το δείπνο, ανάλογα με την ώρα κι ύστερα τον καφέ μας ή το κρασάκι μας μέχρι την προσγείωση. Όπως και να το κάνουμε σήμερα το ταξίδι στην Αθήνα με αεροπλάνο είναι μια απόλαυση.
Πολύ συχνά με παίρνει στο τηλέφωνο ένας φίλος για να μου πει πόσο όμορφα πέρασε το τριήμερο του στην Αθήνα. Μου περιγράφει τι είδε στην Ερμού μέχρι το Μοναστηράκι και την Ακρόπολη και τι ψώνισε. Μα τα ίδια κάνω κι εγώ. Κάθε τόσο πετάγομαι στην Αθήνα για καμιά βδομάδα και τη βγάζω κυρίως στα βιβλιοπωλεία και στα θέατρα. Και είναι τόσο όμορφα κάθε φορά.
Η είδηση που διαβάσαμε όμως, αυτές τις μέρες μας προσγείωσε: απογειώθηκαν τα ναύλα από και προς την Ελλάδα. Φαίνεται ότι οι αεροπορικές εταιρείες θέλοντας να αυξήσουν τα κέρδη τους –αχ! αυτή η δίψα για το χρυσάφι– αύξησαν κατά πολύ τα ναύλα δημιουργώντας μεγάλη αναστάτωση στον κόσμο που ταξιδεύει. Χωρίς να σκεφτούν το πρόβλημα που θα δημιουργήσουν, σε χιλιάδες κυρίως φοιτητές και εργαζόμενους, εκεί και εδώ.
Αχ! πόσο πεθύμησα να ταξιδέψω με καράβι. Κι ας είναι τρεις ολόκληρες μέρες να φτάσω στην Αθήνα!