ΚΥΡΙΑΚΟΣ ΧΑΡΑΛΑΜΠΙΔΗΣ
για το βιβλίο
"ΟΤΑΝ ΣΩΠΑΣΑΝ ΤΑ ΠΟΥΛΙΑ"
...
Το χάρηκα το βιβλίο σου με τα λαλίστατα πουλιά –η σιωπή τονίζει εμφανέστερα αυτό που αποκρύβει. Το μυθιστόρημά σου είναι κεντημένο με ιστορίες που συναρμολογούν σπονδυλωτά ένα όλον, το οποίο υποκρύπτει πτυχές και αφανέρωτα επεισόδια του βίου. Φιλοδόξησες να χωρέσεις μια ολόκληρη εποχή μέσα από την ατομική ιστορία προσώπων που θεμελιώνουν εντέλει το δικό σου πρόσωπο. Η ιστορία των προγόνων είναι η μαρτυρία του προσώπου σου, όπως διαμορφώνεται από τα επιστρώματα (αν μη και τις επιχώσεις) των επιμέρους στοιχείων. Θέλω να πω, επιχειρείς να ανασυστήσεις μια εποχή, έναν πολιτισμό (στιβαρά λαϊκό, που δένεται με τον ψυχισμό και την αδρότητα του αυθεντικού κυπριώτικου Είναι) μέσα από την αναπαράσταση προσώπων και ιδεών, όπου χωνεύονται οι απαρχές και η μετεξέλιξη της νεότερης ιστορίας μας. Πέρα από τις αφηγηματικές αρετές του και την άρτια γλώσσα του, το βιβλίο σου αξίζει να κριθεί και ως ντοκουμέντο που αναπτύσσει, σαν σε μαυρόασπρη κινηματογραφική ταινία –και προφανώς μεθερμηνεύει– τους όρους ζωής και τον χαρακτήρα των γηγενών του νησιού μας. Η κεντρική γραμμή δεν αποκλίνει από τον ελληνικό χαρακτήρα των βασανισμένων κατοίκων της Κύπρου μας. Είναι διάχυτη σ' αυτό η αίσθηση της γης, η μυρωδιά του χώματος, ο αγώνας και το άκαμπτο πείσμα για μια καλύτερη ζωή, πλαισιωμένη από τα εθνικά οράματα αλλά και τα πάθη, και φυσικά την ανθρώπινη καρδιά. Συμπερασματικά, το βιβλίο σου πάλλει από τη λαχτάρα σου να χαράξεις το ιστορικοπολιτικό και ζωικό πλαίσιο ανθρώπων που κινούνται από μια εν εξελίξει ιστορία, της οποίας ο τροχός κινείται αργά παρέχοντας την ψευδαίσθηση του αδιατάρακτου. Κάτω από αυτό το επίστρωμα, υπομνηματίζονται κοχλάζοντα επεισόδια και διακινούνται παντός είδους άνθρωποι που συνιστούν ένα είδος ψηφιδωτού (ή μάλλον τοιχογραφίας) μιας περασμένης και τόσο καθοριστικής για το πρόσωπό μας εποχής. Λέω "πρόσωπό μας" και όχι πρόσωπό σου, γιατί το μυθιστόρημά σου κατορθώνει να μετατρέψει το ατομικό σε καθολικό, και αυτό ίσως να είναι η πιο μεγάλη αρετή του βιβλίου σου.
[Προσωπογραφία (λεπτ) του Ανδρέα Δεβετζή]
