Κώστα Σερέζη
Σε τόνο προσωπικό
Μελέτες, δοκίμια, αφηγήσεις
[ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗ, 1η έκδοση, Φεβρουάριος 2024, σελ. 254]
Ανάμεσα στους λίγους ανθρώπους που θαυμάζω, βρίσκεται και ο Κώστας Σερέζης, ο εξαιρετικός αυτός υπηρέτης της αλήθειας και της τέχνης. Έχω μιλήσει κι άλλες φορές για το πάθος του και την ικανότητά του να προβάλλει με μοναδικό τρόπο ό,τι αυτός θεωρεί ότι πρέπει να μοιραστεί με τον υπόλοιπο κόσμο. Είπα σε παλαιότερο κείμενό μου πως ό,τι περάσει από τα χέρια του γίνεται τέχνη. Και δεν είναι υπερβολή.
Αυτή την αίσθηση είχα και πριν λίγες μέρες, όταν ήρθε στα χέρια μου το τελευταίο του βιβλίο "Σε τόνο προσωπικό", μελέτες, δοκίμια, αφηγήσεις, από τις πάντα προσεγμένες εκδόσεις Καστανιώτη. Και με την πρώτη, ακόμα, ματιά αναγνώρισα τη προσωπική σφραγίδα του Κώστα Σερέζη. Και η σφραγίδα αυτή δεν οφείλεται μόνο στα αναγνωρίσιμα εκφραστικά τηλεοπτικά του μάτια -έργο με μελάνι και παστέλ του Χρήστου Γαρουφαλή- που τώρα κοσμούν το εξώφυλλο του βιβλίου, αλλά και πολλά άλλα στοιχεία, όπως οι διαστάσεις, το χαρτί, η γραμματοσειρά, τα περιθώρια, τα κοσμήματα και ασφαλώς το περιεχόμενο. Πιστεύω πως και αυτό το βιβλίο του Κώστα Σερέζη θα προσεχθεί. Με χαρά είδα στον τύπο μια όμορφη παρουσίαση από έναν παθιασμένο λογοτέχνη δημοσιογράφο, αλλά και άλλες άμεσες αντιδράσεις από ανθρώπους του πνεύματος και της Τέχνης, που αποδίδουν την ουσία αυτού του βιβλίου με συμπυκωμένο στοχαστικό λόγο. Ο μέγιστος μας ποιητής, δοκιμιογράφος και Ακαδημαϊκός Κυριάκος Χαραλαμπίδης γράφει: Το διάβασα με ξεχωριστό ενδιαφέρον και το χάρηκα για τις αρετές του. Πρώτα πρώτα η γλώσσα του, που είναι στρογγύλη και ρέουσα. Δεύτερο, η εκφραστική -και σερέζεια θα έλεγα- διαύγειά του. Τρίτο, οι πολλαπλές αναγωγές του, που ξεκινούν από στοιχεία ιδιωτικής αναφοράς και αναφαίρετης, βέβαια, προσωπικής μνήμης, για να συνυφανθούν στη συνέχεια με κεντήματα ευαισθησίας. Το βιβλίο έχει προσωπικό παλμό. Ο αναγνώστης νιώθει την ανάσα του συγγραφέα, μοιάζει σαν να κουβεντιάζει σε οικεία συντροφιά ποικίλα καθέκαστα της ζωής και του κόσμου. Δεν περιορίζεται, θέλω να πω, στην ανάπτυξη του θέματός του, αλλά το καθιστά συμμέτοχο και σε κάτι που το διαμορφώνει πλαστικά. Κοντολογίς, ζωγραφίζει το θέμα και του αποδίδει τον δικό του τόνο. Όλα τα κείμενα είναι γλυκά στον ήχο και ουσιαστικά σε περιεχόμενο. Έχω λοιπόν την εντύπωση πως συνιστούν μαρτυρικό υλικό μιας πολύ ενεργού και ευαίσθητης ψυχής.\
Ένας άλλος άνθρωπος της Τέχνης, ο φιλόλογος, ποιητής από την Πάτρα Διονύσης Καρατζάς, σε μήνυμά του έγραψε στον Κώστα Σερέζη: ...είναι ένας θησαυρός ευαισθησίας, καρπός της διαρκούς περιεργειάς σου να γνωρίζεις τον κόσμο μέσα από τα έργα των ανθρώπων, τις ομορφιές των τόπων που αγαπάς και μέσα από τη δική σου καλλιέργεια κι ευγένεια. όλα αυτά αποκαλύπτονται με το ύφος και τη γλώσσα σου. η γραφή σου έχει τη δύναμη της απλότητας και τη βαρύτητα της ειλικρίνειας.
Ο Ανδρέας Κούνιος στην ολοσέλιδη παρουσίαση του βιβλίου στην εφημερίδα Αλήθεια έγραψε με ενθουσιασμὀ: Με εκφραστική αμεσότητα, με αφηγηματική κομψότητα, με την εγκυρότητα που του προσφέρει το εύρος των γνώσεών του, με λόγο που κολλάει στις γωνιές της καρδιάς, με εικαστική δεξιοτεχνία, με υποδειγματικό λυρισμό, δίχως ίχνος πλεονασμού, ακολουθώντας το πάνσοφο "σοφόν το σαφές" και με αισθητική πληρότητα ο Κώστας Σερέζης μας ταξιδεύει στον κόσμο της τέχνης μέσα από μελέτες, δοκίμια και αφηγήσεις. Ο Κώστας Σερέζης αναδεικνύει, χάρη στο αφηγηματικό του σφρίγος, που λίγο ή πολύ, οφείλεται (και) στη βιωματική του συνάφεια με τις τέχνες και με τα γράμματα, το κάλλος διακεκριμένων δημιουργών το έργο των οποίων έχει μελετήσει διεξοδικά, εξ ου και κάθε του λέξη διαθέτει το δικό της ξεχωριστό εκτόπισμα. Πρέπει να ομολογήσω ότι το απόγευμα του περασμένου Σαββάτου, ξεκινώντας να διαβάζω το "Σε τόνο προσωπικό", είχα τη βεβαιότητα πως ο Κώστας Σερέζης ο οποίος, ειρήσθω εν παρόδω, ειδικά για εμένα λειτούργησε και ως συνδετικός κρίκος με το παρελθόν, θα μετάγγιζε στις φλέβες μου την ευωχία που μόνο οι καλλιτέχνες μπορούν να υφάνουν και να κεντήσουν με μια επινόηση, με ένα στίχο, με ένα γέλιο, με ένα λυγμό, με μια νότα που δρασκελά τα συρματοπλέγματα και, όντως, από το ξεκίνημα κιόλας της ανάγνωσης κατάλαβα ότι οποιοδήποτε είδος γραπτού λόγου πιάσει στα χέρια του ή στα πλήκτρα του, το αναβαθμίζει σε λογοτεχνία, -και δη σε λογοτεχνία που απευθύνεται σε μυαλά που τα καίει ο πυρετός της αναζήτησης της αλήθειας. Της πραγματιστικής αλήθειας, η οποία εντούτοις είναι φτιαγμένη από υλικά ονειροπολήσεων, αφού όπως είπε ο Τζορτζ Μπέρναντ Σω: "Τέχνη είναι ο μαγικός καθρέφτης που αντανακλά τα αόρατα όνειρά σου σε ορατές εικόνες". Όσο κράτησε, λοιπόν, το ταξίδι τρύγησα πανέμορφους αμπελώνες, φτερούγισα μαζί με χελιδόνια, ήπια νερό από προϊστορικά πηγάδια, απόλαυσα την πυκνότητα των κειμένων, τη γλυκύτητα των αναφορών.
Ν.Ν-Χατζημιχαήλ
Διαβάστε τι έγραψα για ένα άλλο βιβλίο του Κώστα Σερέζη, στον σύνδεσμο:
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΚΩΣΤΑ ΣΕΡΕΖΗ
Ο Κώστας Σερέζης έχει ένα ευρύ φάσμα ενδιαφερόντων τα οποία υπηρέτησε ως βασικό στέλεχος του ΡΙΚ επί 15 χρόνια (1960-1974) και της ΕΡΤ για άλλα 25 χρόνια (1975-1999), όπως και στην έντυπη δημοσιογραφία ως ειδικός συνεργάτης της εφημερίδας «Ο Φιλελεύθερος» (1963-1964, 1968-1971, 1982-1991) και με δημοσιεύματα σε άλλα έντυπα στην Κύπρο και την Ελλάδα.
Ουσιαστική ήταν η δραστηριότητα του στο χώρο της Τέχνης με την ίδρυση της Γκαλερί Αργώ στη Λευκωσία (1970-1989) και στην Αθήνα, το 1976, που λειτουργεί ως σήμερα, όπως και με κείμενα με εικαστικό περιεχόμενο σε αυτοτελείς εκδόσεις και σε διάφορα έντυπα. Διετέλεσε, προ του 1974, μέλος της Συμβουλευτικής Επιτροπής για Εικαστικά Θέματα του κυπριακού Υπουργείου Παιδείας.
Γεννήθηκε στη Λεμεσό το 1937. Ζει στην Αθήνα από το 1974. Φοίτησε στη Δραματική Σχολή του Γιώργου Αρβανιτάκη και μετεκπαιδεύτηκε στην ηλεκτρονική δημοσιογραφία στη Γλασκώβη και στο BBC στο Λονδίνο, με βρετανική υποτροφία. Παρέδωσε μαθήματα τηλεόρασης στο Εργαστήρι Επαγγελματικής Δημοσιογραφίας στην Αθήνα και σε σεμινάρια της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που οργάνωσε το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων.
Έχει εκδώσει δέκα βιβλία. Το κείμενό του στην έκδοση Ες Κύπρον είχε επιλεγεί από το Πάντειο Πανεπιστήμιο ως βοήθημα των φοιτητών στον τομέα της διεθνούς πολιτικής και των ελληνοτουρκικών σχέσεων.
Διετέλεσε μέλος του Δ.Σ. της Επιτροπής Ενημερώσεως επί Εθνικών Θεμάτων με πρόσκληση του τότε Προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας Μιχαήλ Στασινόπουλου, που είχε ιδρύσει ο ίδιος. Υπηρέτησε ως Κυβερνητικός Εκπρόσωπος στην Κυβέρνηση του Γλαύκου Κληρίδη το 1999.
Τιμήθηκε από την Ένωση Ευρωπαίων Δημοσιογράφων (1998) για τη συστηματική προβολή εκ μέρους του των ευρωπαϊκών ιδεωδών στα Μ.Μ.Ε. με τα οποία συνεργάστηκε, την Ένωση Ανταποκριτών Ξένου Τύπου στην Αθήνα (2004) για τη συγγραφική του δραστηριότητα, την Κυπριακή Πρεσβεία στην Ελλάδα (2008) για το σύνολο της προσφοράς του και το ΡΙΚ σε αναγνώριση της πολύχρονης συμβολής του στην εξέλιξη του Ιδρύματος [2022].