ΤΕΣΣΕΡΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΜΜΟΧΩΣΤΟ
του
Νίκου Νικολάου-Χατζημιχαήλ από την ποιητική συλλογή Διθαλάσσου, Κάρβας 2012
Νίκου Νικολάου-Χατζημιχαήλ από την ποιητική συλλογή Διθαλάσσου, Κάρβας 2012
Τὰ Ἄλογα
Ἀναφορὰ στοὺς τάφους τῆς Σαλαμῖνας τῆς Κύπρου ὅπου οἱ μεγαλοπρεπεῖς νεκρώσιμες τελετὲς περιλάμβαναν καὶ θυσία ἀλόγων. Παρατηρήθηκε ἀκόμα καὶ ταφὴ ζωντανῶν ἀλόγων, ὅπως μαρτυρεῖ ὁ σκελετὸς ἑνὸς ἀλόγου σὲ ἀγωνιώδη στάση, μὲ τὸν λαιμὸ τεντωμένο καὶ γονατιστὰ τὰ δύο μπροστινά του πόδια ἐνῶ προσπαθεῖ νὰ ἀπελευθερωθεῖ. Κοντὰ στὴ Σαλαμῖνα τῆς Κύπρου, στὴν Ἔγκωμη, βρέθηκε ἕνα ἀγγεῖο ποὺ ὀνομάστηκε ʺκρατῆρας τοῦ Διόςʺ, ἐπάνω στὸ ὁποῖο εἰκονίζεται μιὰ ἐπίσημη ἀνδρικὴ μορφὴ ποὺ φορεῖ ἱερατικὸ χιτῶνα καὶ κρατεῖ ζυγό. Ἡ μορφὴ στέκεται μπροστὰ σὲ ἅρμα καὶ πιστεύεται ὅτι εἶναι ὁ Ζεὺς ποὺ κρατᾶ τὴ ʺζυγαριὰ τῆς Μοίραςʺ, ἐδῶ μὲ τὴν ἔννοια τοῦ πεπρωμένου ποὺ κανεὶς δὲν μπορεῖ ν᾿ἀποφύγει.
Πὲς γυρισμός...
Καὶ δύο ἄλογα
Θ᾿ ἀνασηκώσουν τὸ κεφάλι
Καθὼς στὸ πεποικιλμένο τους ἅρμα
Γιὰ τὴν τελευταία του κατοικία
Ὁ Ἄρχοντας ταξιδεύει.
Καὶ στὴν ἀναγκαία τελετουργικὴ στάση
Μπροστὰ στὸν ὑψωμένο ζυγό, σπαραχτικὰ
Θὰ χλιμιντρίσουν γιὰ τελευταία φορὰ
Θὰ χτυπήσουν τὸ πόδι στὸν δρόμο δυνατὰ
Θὰ σκεπάσουν τὴν οἰμωγὴ τοῦ πλήθους
Καὶ θὰ προχωρήσουν.
Κι ὀργισμένα, μὲ τὰ μάτια ἀνοιχτὰ
Στὸ σκοτάδι πνιγμένα, γονατισμένα
Οὔτ᾿ ἕνα βῆμα νὰ κάνουν δὲν θὰ μπορέσουν
Καὶ τὸ χῶμα θὰ τὰ σκεπάσει.
Ποτὲ κανεὶς δὲν ξέφυγε ἀπ᾿ τὴ μοῖρα του
Οὔτε ἡ πόλη
Οὔτε ὁ Ἄρχοντας
Οὔτε καὶ τ᾿ ἄλογα.
Ἐδῶ θὰ μείνουν
Δίπλα στὴ θάλασσα
Δίπλα στὴν πόλη τους
Μὲ τὸ κεφάλι μπροστὰ ἐναγωνίως τανώντας
Τὰ γονατισμένα πόδια πασχίζοντας νὰ ὀρθώσουν
Ἕτοιμα γιὰ ἀναχώρηση
Ὣς ὀφείλουν νὰ εἶναι.
***
Ἀναγέννηση
Ὁ Δρ Κυριάκος Χατζηιωάννου, γυμνασιάρχης στὸ Ἑλληνικὸ Γυμνάσιο Ἀμμοχώστου, ὁλοκλήρωσε μιὰ διάλεξή του, στὶς 3 Νοεμβρίου 1982, μὲ τὰ λόγια αὐτά: «Τώρα βλέπουμε τὴν πόλη μας στὰ ὄνειρά μας καὶ μὲ πόνο ἀναρωτιόμαστε: Ἦταν ἄραγε ἕνα φωτεινὸ μετέωρο ποὺ ἔσβησε γιὰ πάντα ἀπὸ τὸ οὐράνιο στερέωμα τῆς Κύπρου, ἢ θὰ ξαναλάμψη καὶ πάλι, ὅπως πρίν;»
Ἐπίκεντρο τῶν ἐκδηλώσεων τῆς γιορτῆς τοῦ πορτοκαλιοῦ καὶ τῶν ἀνθεστηρίων -τῶν δύο μεγάλων ἑορτῶν τῆς Ἀμμοχώστου- ἦταν τὸ Ἑλληνικὸ Γυμνάσιο μὲ τὸ στάδιο καὶ τὰ ἀρχαιοπρεπῆ προπύλαιά του, τὸ Λύκειο Ἑλληνίδων -ἕνα ἄλλο στολίδι τῆς μικρῆς μαγικῆς πόλης- καὶ ἀνάμεσά τους ὁ μικρὸς Δημοτικὸς Κῆπος, μὲ τὸν παπαγάλο του, τὴν τεχνητὴ λιμνούλα καὶ τὸ μεταλλικὸ δελφίνι, ποὺ μιὰ φορὰ τὸν χρόνο ἀποκτοῦσε σῶμα ἀπὸ πορτοκάλια.
Πὲς πορτοκάλι...
Καὶ τὸ δελφίνι θὰ τιναχτεῖ ψηλὰ
Μέσ᾿ ἀπὸ τὰ γαλανὰ νερὰ τῆς λίμνης
Θ᾿ ἀναστατώσει τὸν παπαγάλο τοῦ κήπου
Θὰ ξεσηκώσει τὰ σπουργίτια στοὺς εὐκαλύπτους
Θὰ ξαφνιάσει τοῦ γυμνασίου τοὺς μικροὺς μαθητὲς
Θὰ τὴ σηκώσει ἐπάνω στ᾿ ἀνοικτὰ φτερὰ τῆς μνήμης
Καὶ θὰ πετάξει γιὰ νὰ τὴ φέρει στοῦ νοῦ τὴν πύλη
Μὲ ὁλόχρυσες κορδέλες ν᾿ ἀνεμίζουν
Μὲ τὸ φόρεμά της τὸ θαλασσὶ
Μὲ τὸ μυρωμένο μαγιάτικο στεφάνι της
Μ᾿ ἕνα πορτοκάλι στὸ ἕνα χέρι
Μ᾿ ἕνα καράβι στὸ ἄλλο
Ὅπως τὴν ἄφησες
Ἀπαράλλαχτη.
Ἤ, ἀρκεῖ νὰ πεῖς τ᾿ ὄνομά της
Καὶ νὰ θαυμάσεις μὲ πόση χάρη
Μέσ᾿ ἀπὸ τὴν ἄμμο ποὺ εἶναι χωσμένη
Ἡ πόλη θὰ ξεπροβάλει ξανανιωμένη
Στῆς χαλκοφόρου τὸ στερέωμα
Νὰ ξαναλάμψει.
***
Ἄνθος Ἁλός
ἄνθος ἁλός, ὁ ἀφρὸς τοῦ κύματος.
Καμήλα, βράχος μέσα στὴ θάλασσα, ὀκτακόσια περίπου μέτρα ἀπὸ τὴν ἀκτή, ποὺ κατὰ τὴ διάρκεια τοῦ Β’ Παγκοσμίου Πολέμου βομβαρδίστηκε ἀπὸ τοὺς Γερμανούς, γιατὶ τὸν ἐξέλαβαν γιὰ ὑποβρύχιο. Οἱ νέοι συναγωνίζονταν στὴν κολύμβηση, μὲ σημεῖο ἀναφορᾶς τὸν βράχο αὐτό, στοὺς κολυμβητικοὺς ἀγῶνες τοῦ Ναυτικοῦ Ὁμίλου Ἀμμοχώστου, ἀλλὰ καὶ σὲ ἄλλες μέρες καὶ ὧρες, κυρίως ὅμως κατὰ τὸ καλοκαίρι, ποὺ ἡ πόλη ἔσφυζε ἀπὸ ζωή.
Πὲς θάλασσα...
Καὶ ἡ Καμήλα
Θ᾿ ἀνασηκώσει τὴν καμπούρα της
Θὰ ξεσηκώσει κύματα
Θὰ ξυπνήσει τὰ μισοκοιμισμένα θαλασσοπούλια
Θὰ φυσήξει τὴ γλυκόπικρη αὔρα τῆς μνήμης
Νὰ σοῦ χαϊδέψει τὸ πρόσωπο
Νὰ σὲ ποτίσει θαλασσόμελο.
Ὁλόχρυσοι κόκκοι ἄμμου
Μαζὶ μὲ τὸν ἱδρῶτα σου
Θὰ κυλοῦν ἐπάνω στὸ σῶμα
Καθὼς θὰ δοκιμάζει τὶς ἀντοχές σου.
Ἡ θάλασσα θὰ βλέπει πρὸς τὴν πόλη
Καὶ ἡ πόλη πρὸς τὴ θάλασσα
Ξαγρυπνώντας.
***
ʺΣαλαμίνιαʺ
Ἄνθρωποι τύχης εἴδωλον ἐπλάσαντο,
πρόφασιν ἰδίης ἀβουλίης [Δημόκριτος]
Τὶ τύχη κι αὐτὸς
Νὰ βλέπει ἔτσι τὴν πόλη του!
Γιὰ τὴν ἀκρίβεια
Ἕνα μέρος τῆς πόλης
Μιὰ λωρίδα χρυσὴ ἀμμουδιὰ
Καταπράσινα περιβόλια
Νὰ κρέμονται
Ἀπὸ ἕναν θαλασσὴ οὐρανό.
Τὰ κάτω ἄκρα ἄνω
Φυτεμένα σὲ συντρίμμια
Τὰ ἄνω ἄκρα κάτω
Μὲ τὰ δάχτυλα τεντωμένα.
Ἡ πατρίδα ἀνάποδα γυρισμένη
Χώρεσε στὴν παλάμη του.
[Από την ποιητική συλλογή: Νίκος Νικολάου-Χατζημιχαήλ, Διθαλάσσου, Κάρβας 2012]
ΕΔΩ
▼
▼
